Oto zebrane przeze mnie na przestrzeni dziejów piękności:
DEGRENGOLADA - staczanie się, upadek wartości moralnych, ale też alkoholizm i takie tam.
IMPONDERABILIA - elementy, których nie da się zmierzyć i policzyć, ale mogące mieć wpływ na różne rzeczy (np. emocje, "farciarstwo").
PROKRASTYNACJA - odkładanie na później (termin właściwie psychologiczny, określający wręcz chorobliwie rozwinięty ten "syndrom studenta", ale potocznie też używany).
KONGESTIA - zatłoczenie na szlakach komunikacyjnych, czyli zwyczajny korek.
RELEWANCJA - dorzeczność. "Mówisz w sposób relewantny" - czyli mówisz do rzeczy, na temat.
ABLUCJA - 1. obrzęd religijny polegający na obmyciu ciała lub przedmiotu kultu; 2. żartobliwie: mycie rąk lub całego ciała.
KONTRAWENCJONALIZACJA - jest to zmiana kwalifikacji czynu zabronionego z przestępstwa na wykroczenie.
MUNICYPALNY - miejski, z łac. "należący do municypium".
SEMPITERNA - tyłek (bardzo przydatne, co?).
INTERLOKUTOR - rozmówca.
DYFERENCJACJA - wyróżnienie się szczegółów z całości, różnicowanie się.
INDOLENCJA - nieporadność, brak zaradności, obojętność, bierność.
WYKIDAJŁO - zawód. Wykidajło to dawniej osoba, która wyrzuca z lokalu (np. baru) awanturujących się klientów.
KONDOTIER - przenośnie człowiek sprzedajny, służący sprawie tylko dla interesu.
KONDUITA - (przestarzałe) prowadzenie się, zachowanie się.
PENITENT/PENITENTKA - w Kościele rzymskokatolickim osoba przystępująca do spowiedzi.
PENITENCJARNY - poprawczy, karny, dotyczący więziennictwa, kar, więźniów.
ABSZTYFIKANT - amant, kochaś, adorator, wielbiciel, konkurent.
KOAFIURA - uczesanie, fryzura.
PROGENITURA - potomstwo, dzieci.
ZZUĆ/ZZUWAĆ [buty z nóg] - zdejmować. Jeszcze się słyszy gdzieniegdzie, ale coraz rzadziej.
MARAZM - zastój, brak zapału w jakiejś dziedzinie, a także stan apatii i zobojętnienia.
SEKOWAĆ - drażnić, nękać, prześladować kogoś.
TROTUAR - część ulicy odgrodzona krawężnikiem, czyli to, co nazywamy chodnikiem.
WIKTUAŁY - produkty spożywcze, piękne słowo!
ROZBRAT - niezgoda (ktoś a ktoś) lub niezgodność (coś a coś).
KONFABULACJA - zmyślanie, podawanie nieprawdziwych faktów, często połączone z przekonaniem o ich prawdziwości.
INEKSPRYMABLE - żartobliwie o kalesonach. Coś niesamowitego...
KOTERIA - grupa osób wspierających się, celem osiągnięcia wspólnych korzyści.
BRYFTRYGIER - dawniej listonosz. Kapitalne.
EMABLOWAĆ [zwykle kobietę, mówiąc o mężczyznach] - nadskakiwać, darzyć szczególnymi względy (to także mało pospolite wyrażenie), zabawiać na siłę, przymilać się.
FACJATA - strych, poddasze (tak, twarz również).
UTRACJUSZ - człowiek, który łatwo wydaje pieniądze, lekkoduch, hulaka.
KINDERSZTUBA - staranne, wyniesione z rodzinnego domu wychowanie.
EPUZER - starający się o rękę kobiety, konkurent.
APOTEOZA - nadawanie czemuś/komuś cech boskich, potocznie: wysławianie, chwalenie, wynoszenie pod niebiosa, zachwycanie się et cetera.
PROFETYCZNY - przewidujący przyszłość, proroczy, wróżebny.
EKLEZJASTA - duchowny (osoba).
PRZAŚNY - wioskowy, chłopski, ludowy, plebejski, prosty.
PLEONAZM - błąd językowy, polegający na powtarzaniu tego samego przekazu, np. masło maślane, miesiąc kwiecień, akwen wodny, wielki olbrzym, cofnąć się do tyłu.
SPUNERYZM - błąd polegający na zamianie głosek w wyrazie, albo początkowych w grupie wyrazów. Innymi słowy to słynne przejęzyczenie "żumę guć" i wiele innych.
LAPSUS - błąd, pomyłka.
ANSA - dawniej pretensja, niechęć, uraza. Kto oglądał Shreka (a mało kto nie oglądał) zapewne pamięta, cytuję: "Jakieś anse?".
MINUCJE - znaki charakterystyczne linii papilarnych (łuki, wiry, pętle).
NESTOR - doświadczony starzec, np. nestor polskiej fantastyki.
MAKIAWELICZNY - chytry, podstępny, sprytny, przebiegły. Makiaweliczny może być, na ten przykład, podstęp.
MALKONTENT - osoba niezadowolona z niczego, wiecznie marudząca, której nie sposób dogodzić, we wszystkim znajdzie wady.
GABARYTY - rozmiar. Ot, po prostu.
WŁAŚNI - odmienione słowo "własny". Mówimy "moi właśni bracia". Tak mi przyszło do głowy, bo nie słyszy się tego na co dzień. Brzmi dziwnie, ale polska język - śmiszna język.
TUZ - najmocniejsza karta, as, a także osoba na wpływowym stanowisku, szycha lub ktoś bardzo utalentowany w jakiejś dziedzinie.
ŚCIBOLIĆ - potocznie: nieporadnie coś tworzyć, wykonywać jakąś pracę ręczną... niezręcznie. Można sobie ześcibolić szalik na przykład.
DEZYDERAT - prośba, życzenie pewnej grupy osób, postulat.
PLENIPOTENT - pełnomocnik.
EKWITACJA - dawniej nauka jazdy konnej.
BLAMAŻ - ośmieszenie się, kompromitacja, obciach.
ROTA - tekst przysięgi.
NUPTURIENCI - osoby mające zawrzeć małżeństwo.
MAJEUTYKA - 1. sztuka odbierania porodu; 2. wydobywanie wiedzy z kogoś, wspólne dochodzenie do czegoś (to Sokrates... so yeah.)
KOMERAŻ - złośliwa uwaga, nieprzyjemna plotka.
TOTUMFACKI - osoba pomagająca komuś w różnych sprawach, głównie dla własnych korzyści. To rzeczownik, nie przymiotnik!
ZNAĆ SIĘ (NA CZYMŚ) JAK KURA NA PIEPRZU - nie znać się na czymś, nie mieć bladego pojęcia na dany temat.
WIERCHUSZKA - potocznie i ironicznie: kierownictwo, dyrekcja, grupa zarządzających itp.
NEPTEK - potocznie ciamajda, łajza, niezdara, gamoń, fajtłapa.
DEZYNWOLTURA - mniej więcej to samo, co NONSZALANCJA. Lekceważący, obojętny, a nawet trochę pogardliwy stosunek do kogoś/czegoś.
GESTIA (w wyrażeniu "w czyjejś gestii") - w zakresie kompetencji danej osoby.
ANIMOZJA - niechęć, uraza, ansa, nieprzyjaźń.
ZAGIĄĆ NA KOGOŚ PAROL - powziąć jakieś zamiary względem kogoś, upatrzyć sobie go.
SAMOWTÓR, SAMOTRZEĆ, SAMOCZWART - odpowiednio we dwie, trzy, cztery osoby, wliczając osobę, o której mowa. Gdy ktoś podróżuje samotrzeć, oznacza to, że ma dwu towarzyszy. Urocze.
SYBARYTA - człowiek lubujący się w łatwym, wygodnym i opływającym w dostatki trybie życia.
PEREGRYNACJA - dłuższa podróż, wędrówka.
PROMISKUITYZM - przypadkowe i pozbawione więzi emocjonalnych kontakty seksualne z kimkolwiek.
PROWODYR - przywódca jakiejś grupy (często gangu/bandy), inicjator przedsięwzięcia, herszt.
PIELESZE - własny kąt, dom, rodzinne strony, znajome okolice.
EPONIM - osoba (prawdziwa lub fikcyjna), której imieniem coś nazwano. Ponoć również samą nazwę tak powstałą można nazywać eponimem.
WSZETECZNY - siejący zgorszenie, nieprzyzwoity, rozpustny.
FERWOR - entuzjazm, przejęcie, zapał. Zazwyczaj w wyrażeniu "w ferworze czegoś". Np. "W ferworze gotowania zapomniała o odebraniu syna z przedszkola".
ZGRZEBNY - niewyrafinowany, prosty, pospolity - ale też: surowy, toporny, niesubtelny.
SIERMIĘŻNY - gburowaty, mrukliwy, nieobyty - ale także: toporny, zgrzebny, surowy.
SCEDOWAĆ (na kogoś) - przekazać innej osobie majątek, obowiązki lub prawa do zrobienia czegoś.
POKŁOSIE - rezultat jakichś działań, wynik, konsekwencja, skutek, następstwo, owoc, plon, żniwo. Cudne słówko.
FAMULUS - zaufany sługa.
RAMOTA - kicz, słabizna, miernota.
ADWERSARZ - przeciwnik, rywal, osoba wrogo nastawiona.
DYKTERYJKA - anegdotka, historyjka, opowiastka.
AKUSZER - osoba specjalizująca się w odbieraniu porodów, położnictwie.
PRACA NA AKORD - praca, w której wynagrodzenie liczy się "od sztuki", zależne jest ono od ilości wykonanej pracy, nie zaś czasu.
AKSJOMAT - coś uznawanego za pewnik, oczywista oczywistość.
AUTORAMENT - pokrój, rodzaj; np. w wyrażeniu "wszelkiego autoramentu".
PROWENIENCJA - pochodzenie.
HUMBUG - zorganizowane oszustwo, rozreklamowane kłamstwo, szachrajstwo.
INFINITEZYMALNY - nieskończenie mały, np. "Atom jest infinitezymalny w stosunku do kuli ziemskiej".
AMALGAMAT - potocznie: mieszanina różnych rzeczy. Ten termin oznacza głównie stop różnych metali z rtęcią, o ile dobrze pamiętam.
PAKAMERA - skład na towary, magazyn.
PORUTA - 1. zamieszanie, afera; 2. wstyd, blamaż.
ELUKUBRACJA - mierny utwór literacki, napisany z wysiłkiem i trudem, ale bez talentu. Warte uwagi, prawda?
KONCYLIACJA - polubowne załatwianie sporów, poprzez porozumienie.
ADMONICJA - dawniej: upomnienie, nagana, reprymenda... warn?
PAROKSYZM - 1. nagłe nasilenie się objawów jakiejś choroby, atak; 2. gwałtowny przejaw jakichś przeżyć, emocji.
AUTOCHTON - tubylec, ktoś pochodzący z danego obszaru, należący do rdzennej jego ludności.
SOFIZMAT - wypowiedź mająca pozory logiczności i poprawności, ale zawierająca w istocie trudny do znalezienia zamierzony błąd logiczny.
TENTACJA - dawniej: pokusa, kuszenie.
REWERBERACJA - stopniowy zanik dźwięku w pomieszczeniu zamkniętym.
Dodawajcie, dodawajcie! A potem używajcie w codziennych konwersacjach. I w swoich opowiadaniach i powieściach.
Archaiczne, trzeba to przyznać.