Słuchajcie ludzie, zwracam się do Was z prośba o radę. Otóż piszę powieść, w której cholernie ważne są uczucia bohatera (radość, gniew, smutek itp.) oraz ból, głód, pragnienie, oddech i tak dalej. I tu się pojawia mój problem: nie wiem, która narracja będzie bardziej do tego pasowała pierwszo- czy trzecioosobowa?

Osobiście posiadam większe doświadczenie w narracji trzecioosobowej, ale czytając ostatnio książkę, w której jest ta druga , zauważyłem że o łatwiej jest wyrażać uczucia bohatera właśnie przez pierwszoosobową narrację (za którą nie przepadam).

A jakie jest Wasze zdanie odnośnie tej kwestii?

Z góry dziękuję

Słuchajcie ludzie, zwracam się do Was z prośba o radę.

Jako ludź powiem tak: byli pisarze którzy wspaniale wyrażali uczucia bohatera poprzez druga osobę. Np. Carlos Fuentes. Weź to pod uwagę.

Gorgiasz pisze:

Słuchajcie ludzie, zwracam się do Was z prośba o radę.

Jako ludź powiem tak:...

Odnoszę wrażenie, że tym wyrażeniem troszkę Pana/Ciebie obraziłem ?

A odnośnie tematu to może tytuł książki tego Pana, w której jest to ładnie opisane ?

WiNyL pisze:Otóż piszę powieść, w której cholernie ważne są uczucia bohatera (radość, gniew, smutek itp.) oraz ból, głód, pragnienie, oddech i tak dalej.

słowem naturalizm, więc i potrzebujesz narracji naturalistycznej, trzecioosobowej opisującej dokładnie to co się dzieje w głowie bohatera lub to co widać po nim, czyli np. pobladł itp.

Może trzecio + dużo mowy pozornie zależnej?

Smoke pisze:słowem naturalizm, więc i potrzebujesz narracji naturalistycznej, trzecioosobowej opisującej dokładnie to co się dzieje w głowie bohatera lub to co widać po nim, czyli np. pobladł itp.

Pokombinuję z tym, dzięki .

BlankLibrofilia pisze:Może trzecio + dużo mowy pozornie zależnej?

Pierwszy raz o tym słyszę (tak wiem, wstyd). Przyda się, wielkie dzięki

WiNyL pisze:Pokombinuję z tym, dzięki

kombinować ani szukać daleko nie musisz, najprościej będzie jak podpatrzysz u Prusa w Lalce

Wydaje mi się, że jeżeli zabierasz się za coś tak wielkiego, jak powieść to nie ma sensu eksperymentować. Chyba lepiej wziąć narrację trzecioosobową, jeżeli czujesz się w tym lepiej. Wiesz, tu będziesz bardziej elastyczny, a język bardziej naturalny, bardziej Twój. Nawet jeżeli pierwszoosobowy opisuje lepiej to weź poprawkę na to, że nie umiesz się nim tak sprawnie posługiwać (: A powieść to maraton, a nie przebieżka. Lepiej biegnij własnym tempem.

Moim zdaniem najlepiej emocje bohatera oddaje narracja pierwszoosobowa. Najlepszym przykładem będą opowieści Poe'a ;p Zawsze jednak trochę bezpieczniej pisać w trzecioosobowej.

Narracja pierwszoosobowa jest stara jak powieść, chociażby "Podróże Guliwera" Swifta były w ten sposób pisane, więc to naprawdę żaden eksperyment, sięgać po rozwiązanie tak utrwalone w tradycji. I pierwszo- i trzecioosobowa mają swoje zalety; kiedy narrator wypowiada się wprost, we własnym imieniu, opowieść staje się rzeczywiście bardziej emocjonalna.
Zajrzyj do "Good night, Dżerzi" Janusza Głowackiego. Tam znajdziesz rozdziały w narracji pierwszoosobowej i trzecioosobowej, w czasie teraźniejszym i przeszłym, z narratorem-mężczyzną i narratorką-dziewczyną. Dużo mowy pozornie zależnej też tam jest Warto zobaczyć, jakie to przynosi efekty, tym bardziej, że Głowacki operuje językiem najzupełniej współczesnym, pełnym kolokwializmów, czasem wręcz plebejskim, a czasem dość wyszukanym.

Odnoszę wrażenie, że tym wyrażeniem troszkę Pana/Ciebie obraziłem ?

Ależ skąd!

Można to dobrze opisać w każdej osobie czy też bezosobowo. Zależy od całości kontekstu i Twojej wizji. Od tego, w czym się najlepiej czujesz. I sądzę, że z literackiego punktu widzenia nie ma to żadnego znaczenia.
Natomiast ma z psychologicznego. Bo zawsze łatwiej mówić nam o kimś, a zwłaszcza krytykować, oceniać, wartościować. Kogoś - nie siebie. Jeśli piszemy w pierwszej osobie, świadomie czy nie myślimy o własnym ego i często wstydzimy się powiedzieć prawdę, wstydzimy się własnych uczuć, ocen, a także tego, że to właśnie my piszemy książkę. W związku z tym był nawet stosowany taki chwyt literacki, że autor/narrator znajdował gdzieś jakiś zapisany przez kogoś brulion i przedstawiał go czytelnikowi - że to niby nie on pisał. Np. "Jaen Santeuil" Marcela Prousta.
I z tego punktu widzenia lepiej wybrać trzecią osobę.

[ Dodano: Pią 08 Lis, 2013 ]

A odnośnie tematu to może tytuł książki tego Pana, w której jest to ładnie opisane

Carlos Fuentes - "Aura".
To właściwie opowiadanie, 30 stron, ale kiedyś było wydane jako oddzielna książka.
Formę drugiej osoby znajdziesz też w jego monumentalnym, trzytomowym dziele "Terra Nostra". Ale uprzedzam, że to trudna lektura.

Narracja trzecioosobowa, ale mocno spersonalizowana, z tzw. "kamerą" na ramieniu bohatera (czyli wszystko z jego punktu widzenia). Wtedy, z jednej strony, można się dobrze skupić na jego wnętrzu, a z drugiej - uzyskuje się większy dystans niż w narracji pierwszoosobowej.
Minusem może być to, że wtedy szczegółowo opisujesz odczucia i wrażenia tylko tej jednej osoby - jeśli chcesz mieć odmienny punkt widzenia, musisz przełożyć "kamerę" na ramię kogoś innego.

Narrację pierwszoosobową można tak stylizować, żeby pasowała do charakteru postaci, można za jej pomocą serwować refleksje, cierpkie komentarze i żarty narratora - mistrzami są w tym np. Jarosław Grzędowicz albo Paweł Ciećwierz. Natomiast jeśli wyraźnie łatwiej Ci pisać narrację w miarę przezroczystą, nieprzepuszczoną przez "filtr", jakim jest osobowość narratora, lepiej wybrać trzecioosobową.

Jeśli nie możesz się zdecydować, napisz ze dwie strony na próbę w pierwszoosobowej i zobacz, czy nie masz wrażenia, że wychodzi sztucznie/irytująco.

Smoke, naturalizm - jak najbardziej.
Spójrzcie, jak łatwo przekombinować to, co pisze zaangażowana pierwsza osoba. Łatwo utonąć w opisach przeżywania uczuć, w jakichś ich ekspresjach, tłumaczeniach. Ale nie jesteśmy tą osobą, nie czujemy jej w pełni. No, chyba, że jesteśmy.
I jest jeszcze jeden minus pierwszej osoby - większość spraw jest dla niej domyślna, nie wymaga komentarza. My jako pierwsze osoby w opowieściach naszych żyć nie zajmujemy się zbyt często autorefleksją. Jeśli bohater taki nie będzie, to wyjdzie, że albo introwertyk, albo nieautentyczny jakiś.

Z kolei trzecioosobowy to tylko obserwator. On komentuje, może przypuszczać coś, ale trochę głupio, gdy zbyt często wypowiada się za naszego bohatera. I jest poczucie dystansu, więc nieco trudniej wywołać emocje w czytelniku niż przy wyznaniach osoby przeżywającej.

Obie opcje (i wszystkie inne nieco mniej szablonowe) mają swoje plusy i minusy. Wybierz to, czego plusy dasz radę wykorzystać, a minusy przeważyć.

Wybór narracji w dużym stopniu wpływa też na styl autora - uwaga więc, żeby w przesadnym teoretyzowaniu nie zgubić tego, co najważniejsze: indywidualnego charakteru swojej prozy.
Konstrukcja narratora jest jednocześnie bardzo giętka - możliwości pomiędzy narracją 3-os wszechwiedzącą a 1-os behawiorystyczną są niemal nieskończone. Tu zamieszać, tam dorzucić i koktail gotowy